Rektal Prolapsus

Rektal Prolapsus (Kalın Bağırsak Sarkması) Nedir?

Kalın bağırsak sarkması (rektal prolapsus – makat sarkması), kalın bağırsağın son kısmının (rektumun) makattan (anüsten) dışa doğru çıkmasına, dışarıya sarkmasına denir. Hastalığın erken döneminde, dışkılama alışkanlığında değişiklik ve makattan (anüsten) akıntı gelmesi hastayı rahatsız eder. Daha ileri safhalarda ise bağırsak makattan dışa doğru çıkar. Bağırsağın makattan dışarı sarkması ve dışkılama sırasında makattan dışarı çıkıp içeri girmesi hastalarda makatı kontrol eden kaslarda (anal sfinkter kaslarında) hasara neden olur.

Bu kaslarda meydana gelen bu zayıflık nedeni ile hasta dışkısını tutmakta da zorlanabilir. Bu nedenle hastaların bazılarında dışkılarını kontrol etmede sorunlar olur (büyük abdest tutamama) ve makattan akıntı şikayetleri eşlik eder. Dışkı kaçırma – fekal inkontinas denilen bu durum hastaları çok rahatsız eder. Hastalık kadın ve erkeklerde görülmesine karşın, kadınlarda biraz daha sık rastlanır.

Rektal Prolapsus (Kalın Bağırsak Sarkması) Neden Olur?

Kalın bağırsak sarkmasının (makat sarkmasının – rektal prolapsusun) çeşitli nedenleri vardır. Uzun sürelerden beri devam eden dışkılama sırasında aşırı ıkınma alışkanlığının olması veya doğum sırasındaki zorlu ıkınmaların, geç dönemdeki etkisi olarak gözlenebilir. Bazı nadir olgularda genetik (kalıtsal – ırsi ) yatkınlık saptanmıştır.

Aslında bu olay çoğu hastada yaşlanmaya bağlı olarak gelişen bir dizi olayın bir parçasıdır. Yaşlanma ile rektumu pelvis (leğen kemiği) içinde tutan bağlar zayıflamakta ve anal sfinkter kası (makatımızın kontrolünü sağlayan kas) gevşemektedir. Her iki olay yaşlanma ile hastalığın ortaya çıkmasını arttırabilir. Bazı olgularda ise spinalkord (omurilik) kesileri veya hastalıkları gibi nörolojik problemler, kalın bağırsak sarkmasına (prolapsusa) zemin hazırlayabilmektedir. Fakat çoğu hastada tek bir neden yerine bir çok etken söz konusudur.

Rektal Prolapsus (Kalın Bağırsak Sarkması) Hemoroid ile Aynı mıdır?

Bazı bulgular hemoroidle (basur – mayasıl) benzerlik göstermektedir. Kanama ve makatta ele kitle gelmesi (sarkan bağırsak dokusunun dışarı çıkması sonucu) gibi belirtiler birbirine benzese de rektal prolapsusta kalın bağırsağın makattan dışarı ve içeri doğru hareketi ve sarkması söz konusudur. Hemoroidler (basür) ise anal bölgeye (makata) yakın damar keseciklerinin genişlemesi sonucu oluşur.

Rektal Prolapsus (Makat sarkması- Kalın Bağırsak Sarkması) Tanısı

Doktor, doğru bir anamnez (hastadan hastalığı hakkında bilgi alınması) ve tam bir anorektal (makat bölgesi) muayene ile tanıyı koyabilir. Kalın bağırsak sarkmasını (rektal prolapsusu) belirlemek için hastaya ıkınması söylenebilir. Bazen rektal prolapsus (kalın bağırsak sarkması), içeride ve saklı şekildedir. Böyle durumlarda videodefekografi (dışkılama sırasında çekilen özel bir röntgen filmi) yararlı olabilir. Bu yöntemle, hasta bağırsak hareketleri yaptığı sırada grafiler çekilir. Bunun sonucunda hastanın nasıl tedavi edileceği planlanabilir ve ameliyat tipine karar verilebilir.

Bir diğer testte anorektal manometridir. Bu testle anüs (makat) etrafındaki kasların fonksiyonları ve anüs ile rektum arasındaki koordinasyon incelenebilir.

Rektal Prolapsus (Kalın Bağırsak Sarkması) Tedavisi

Her ne kadar kabızlık ve devamlı ıkınma kalın bağırsak sarkmasına (rektal prolapsusa) neden olsa da bu sorunların giderilmesi, sarkan bağırsağı eski durumuna geri getiremez. Bu nedenle sarkan bağırsağın eski durumuna getirilmesi için ameliyat gereklidir.

Bu durumda kalın bağırsak sarkmasını (rektal prolapsusu) tedavi etmek için yapılacak ameliyat iki yolla yapılabilir. Bazı hastalarda karından bağırsak sarkması düzeltilebilirken bazılarında makat bölgesinden ameliyat yapmak gerekebilir. Kalın bağırsak sarkması (rektal prolapsus) tedavisi, birçok faktöre göre değişir. Bunlar hastanın yaşı, fiziksel durumu, prolapsusun derecesi ve test sonuçlarına bağlıdır. Doktorunuz, tüm bunları değerlendirerek, hangi yöntemin uygun olduğunu ve hangi yöntemin en iyi sonuç vereceği hakkında yardımcı olacaktır.